Tại Nhật Bản hiện có khoảng 310.000 du học sinh người nước ngoài, trong đó gần 1/4 là người Việt Nam. Đại dịch vi-rút corona đã khiến nhiều du học sinh mất việc làm thêm và phải bỏ học. Thêm vào đó, các biện pháp hạn chế nhập cảnh của Việt Nam cũng khiến việc về nước gần như bất khả thi.
Trieu Linh Linh, 24 tuổi, không còn cách nào khác ngoài bỏ học trường dạy nghề ở tỉnh Niigata vào 3 tháng trước, khi cô không thể trả học phí mỗi năm 750.000 yên, tức khoảng 7.000 đôla Mỹ. Cô từng làm thêm tại một nhà máy đóng gói bao bì, nhưng đại dịch khiến nhà máy phải đóng cửa.
Trước đây, Trieu Linh Linh từng có kế hoạch tìm việc làm sau khi tốt nghiệp để giúp gia đình ở Việt Nam, nhưng giờ cô thậm chí còn không thể trả tiền thuê nhà và phải xin ở cùng nhà hết người này tới người khác. Gia đình cô còn khoản nợ 2 triệu yên, tức khoảng 19.000 đôla Mỹ.
Vấn đề về chế độ
Một khó khăn nữa mà Trieu Linh Linh gặp phải bắt nguồn từ chế độ du học của Nhật Bản. Khi còn có thị thực du học sinh, cô được phép làm thêm 28 tiếng/tuần, nhưng theo quy định của chính phủ, nếu sinh viên nước ngoài không đi học nữa thì họ cũng không thể đi làm. Quy định này nhằm buộc du học sinh phải rời Nhật Bản sớm nhất có thể.
Trieu Linh Linh nói: “Bố mẹ em lo rằng em có thể chết đói nếu tình trạng này cứ tiếp tục, nhưng em không thể khiến bố mẹ nợ thêm nữa. Em phải tự giải quyết vấn đề này, nhưng có quá nhiều điều không biết rồi sẽ ra sao nên em ngày càng lo lắng”.
Nguyen Ngoc Nga, 21 tuổi, tới Nhật Bản 2 năm trước với học bổng bán phần. Cô vừa làm thêm vừa học về phim hoạt hình tại một trường đại học ở tỉnh Okayama, nhưng cô bị đuổi học vì không nộp đủ học phí.
Trường khuyên cô về nước ngay, nhưng hiện có rất ít chuyến bay từ Nhật Bản về Việt Nam. Cô xoay sở được 40.000 yên, tức khoảng 380 đôla Mỹ, để mua vé máy bay, nhưng chuyến bay bị huỷ.
Cuộc sống chênh vênh
Theo Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản, hiện có hơn 20.000 người Việt Nam ở Nhật chờ được hồi hương, trong đó du học sinh có rất ít cơ hội về nước. Chính phủ Việt Nam ưu tiên hồi hương những người có bệnh hoặc mang thai, và du học sinh xếp sau trong các đối tượng được ưu tiên.
Hội Hỗ trợ Cộng sinh Việt – Nhật là một tổ chức hỗ trợ người Việt Nam ở Nhật Bản. Giám đốc đại diện Yoshimizu Jiho cho biết kể từ tháng 3 năm nay hội đã tư vấn cho hơn 1.300 người, trong đó có các du học sinh, và cung cấp chỗ ở cho 180 người không có nhà.
Hồi tháng 10, Cơ quan Quản lý Xuất nhập cảnh Nhật Bản thông báo thay đổi chế độ, cho phép những du học sinh buộc phải bỏ học do vi-rút corona có thể đi làm bình thường trở lại để kiếm sống cho tới lúc có thể về nước.
Tuy nhiên, bà Yoshimizu cho biết những biện pháp này là chưa đủ. Bà nói: “Nhiều du học sinh Việt Nam ở Nhật Bản vẫn phải bỏ học. Chính phủ Nhật Bản nên có các biện pháp mạnh hơn, ví dụ như cải thiện chế độ học bổng, chứ không chỉ giải quyết vấn đề một cách tạm thời như thế này”.
NHK World
Phongvan PC 